Het gezin Santi kwam in 1964 in Waalwijk wonen, Usman was toen 11 jaar. Zijn ouders waren in 1951 vanuit de Molukken naar Nederland gekomen. Na enige jaren in Westerbork gewoond te hebben verhuisden zij naar Balk in Friesland. In 1964 gingen zij met een groep Molukkers in Waalwijk wonen, mede vanwege overheidsbeleid; de zogenaamde Molukse woonoorden werden opgeheven en de Molukkers moesten in woonwijken wonen.
Het laatste stukje lagere school volgde Usman op de Hugo de Grootschool, van 1966 tot 1972 volgde hij de HBS op het Willem van Oranjecollege. "Ik herinner mij nog de hoofdonderwijzer Van der Heijden van de Hugo de Grootschool. Hij bracht mij ertoe om naar de HBS te gaan en niet mijn eerste keus de LTS te volgen. Op de HBS heb ik goede herinneringen aan mijn klassenleraar van de laatste jaren, wijlen de heer Ger van den Hoven."
Na de HBS ging hij rechten (privaatrecht) studeren aan de Rijksuniversiteit van Utrecht.
In zijn jonge jaren had Usman een bijbaantje bij de lijmfabriek Simson in de Stationsstraat, het bedrijf waar ook zijn vader werkte.
Vrije tijd werd onder andere doorgebracht in diverse uitgaansgelegenheden in Waalwijk, onder andere De Pub in de Putstraat. Daarnaast was hij lid van voetbalvereniging Baardwijk, later speelde hij ook in een Moluks team. Voetballen doet hij nog steeds: hij is lid van Baardwijk en daarnaast speelt hij met de senioren van FC Antoniushof.
In 1979 begon hij zijn eigen advocatenkantoor, al jaren gevestigd aan de Grotestraat in Waalwijk. Het kantoor is gespecialiseerd in ondernemings-, arbeids-, straf- en familierecht.
Zijn politieke loopbaan startte hij in 1992 toen hij aantrad als gemeenteraadslid voor de PvdA in Waalwijk. In 1998 maakte hij de overstap naar de landelijke politiek en werd Tweede Kamerlid voor een periode van 4 jaar. Usman toonde zich in de Tweede Kamer een bescheiden, maar vasthoudend lid dat zich bezighield met onder meer Sociale Zaken, Openbare Orde, de Nationale Ombudsman en met diverse juridische onderwerpen zoals de Wet op het Nederlanderschap, het homohuwelijk en burgerlijk procesrecht.
Ook diende hij, samen met zijn fractiegenoot Duivestuijn, een initiatiefwetsvoorstel in over het instellen van een landelijke ombudsman voor huurders.
In 2008 werd hij wethouder in Waalwijk met in zijn portefeuille onder meer ouderenbeleid, integratie en minderheden, jeugd- en jongerenwerk, werk en inkomen, WMO, woonzorgzones en pluswijken. Hij nam de plaats in van zijn partijgenoot Peter van Dongen die sneuvelde op het rapport 'Rascistische overlast in Waspik'. Hij nam afscheid als wethouder in 2010.
Usman Santi is een echt 'mensenmens' die zich de positie van de zwakkeren in de samenleving aantrekt. Mede daarom is hij nog steeds erg actief als onder andere secretaris van de Molukse Stichting Kumpulan Tulehu, voorzitter Raad van Advies van het Centrum Internationale Kinderontvoering en als ambassadeur voor Kleurrijk Brabant Werkt.
Usman is nooit verhuisd uit Waalwijk. "Als ik denk aan Waalwijk, denk ik aan een stad waar iedereen welkom is en met elkaar samenleeft en samenwerkt ongeacht kleur, afkomst of sekse."
